باران حکمت(18)

(تفسير تمثيلي سوره حمد)

اشاره:

درسلسله مباحث تفسيري "باران حکمت"، که به صورت روزانه پيشکش حضورتان مي شود، برآنيم تا در هر نوبت، کام جانتان را با يک شاخ نبات مثال از مفاهيم بلند سوره حمد شکربار کنيم.

براي آگاهي از سير بحث، شماره هاي گذشته را حتما بخوانيد:

باران حکمت(17)، باران حمکت(16)، باران حکمت(15)، باران حکمت(14)، باران حکمت(13)، باران حکمت(12)

تفسير آيه شريفه: اياک نعبد و اياک نستعين

عبادت وقتي مزه مي‏دهد که خالص باشد. شير را اگر با آب درهم آميزيم حجم آن زياد خواهد شد اما بي‏مزه مي‏شود، و ديگر نه آن رنگ را دارد و نه آن طعم و نه آن غلظت و سنگيني و نه آن ارزش را.

عبادت هم همين‏طور است وقتي مزه مي‏‏دهد و ارزش دارد که خالص باشد يا فقط به خاطر خدا باشد.

اساساً خلوص و خالص بودن به هر کجا و در هر چيزي که پا نهد ارزش و بها مي‏بخشد.

ببين! شراب نجس اگر خالص باشد قيمت آن از شراب ناخالص و دردآميز بيشتر است. حال وقتي که خالص بودن و قاطي نداشتن به شراب آلوده قيمت مي‏بخشد اگر اعمال پاک انساني به خلوص آراسته شوند يعني از سر اخلاص صورت پذيرد چه ارزش و بهايي خواهد يافت.

و «اياک نعبد» يعني اگر من در يک اداره، وقت نماز، اول همه به نمازخانه آمده و به نماز مي‏ايستم نه از ترس حراست است و نه به خاطر اينکه مرا اهل نماز بدانند و در نتيجه نسبت به من خوشبين شده و امتيازات لازم را کسب نمايم، و نه به خاطر اين است که از اين رهگذر جلب اعتماد ديگران نمايم.

«اياک نعبد» يعني اگر به ديگران در سلام کردن پيش دستي مي‏کنم  نه به خاطر اين است که در نگاه مردم آدمي افتاده و متواضع جلوه کنم، يا اگر با مردم گرم مي‏گيرم نه به خاطر اين است که بگويند فلاني خون گرم است يا روابط عمومي او قوي است بلکه به خاطر اين است که تو دوست داري اينگونه باشم.

عبادت يعني کار با اخلاص کردن

يادت باشد پول‏دارها هميشه از هر چيزي خالص آن‏را مي‏خواهند يعني پول خوب مي‏دهند جنس خوب را هم مي‏خرند.

شما هيچ وقت ديده‏اي که کسي با ماشين آخرين مدل خود کنار يک ميوه فروشي پارک کند و وارد مغازه شده و ميوه‏هاي درهم را از دم برداشته و در پاکت بريزد؟

خدا هم که در همين سوره حمد خواندي و شنيدي که مالک است و اصلاً از او داراتر کسي نيست، پس او هم عبادت ناب و خالص را مي‏خواهد البته حق هم دارد چون پاداش خوبي هم مي‏دهد.

البته بهتر است عبادت را کمي معنا کنيم چون تا بگوييم عبادت ذهن و خيال خيلي‏ها مستقيم متوجه تسبيح و سجاده و مهر و پيشاني مهر بسته و يا پيوسته خم و راست شدن و لب‏ها را به نشانه‏ ذکر گفتن بالا و پايين کردن، مي‏شود.

خيلي آسان و روشن بگويم: هر کاري که به خاطر خدا صورت پذيرد عبادت است، پس اگر کسي خم شود و پوسته خربزه يا موزي از سر راه مردم برداشته و به کناري بياندازد آنهم به خاطر خدا و نه جلب توجه و نگاه ديگران، عبادت کرده است.

پرستاري که بيمار خود را خوب مراقبت مي‏کند و يا پانسمان او را به موقع و با دقت تعويض مي‏کند و براي او هيچ تفاوت نکند که بيمار براي خود کسي است يا نه، يا کسي دارد يا نه، يا کسان او حضور دارند يا نه، بلکه تنها براي خدا انجام دهد او عبادت کرده است.

پس عبادت يعني کار با اخلاص کردن.

کار با اخلاص يعني انسان همان رفتاري را داشته باشد که گل‏ها دارند.

شما ببين گل‏ها چه ديده شوند و چه ديده نشوند شکفته و عطرافشاني مي‏کنند و برايشان ديده شدن يا نشدن يکسان است.

براي گل‏ها چه فرقي مي‏کند که در باغ و پيش چشم رهگذران باشند و يا در کوه هيماليا و دور از نظاره ديگران.

بياييم اخلاص را از گل‏ها ياد بگيريم، ما هم به دنبال ديده شدن نباشيم بلکه در هواي او بوده و رضاي او را دنبال کرده و عبادت‏هاي خود را خالص کنيم، زيرا تنها عبادت خالص است که بالا مي‏رود و اگر بالا برود چه برکاتي که فرود مي‏آورد.

درختان جنگل را نديده‏اي که عرق مي‏کنند و از خود ترشحاتي بروز داده و به آسمان فرستاده و به ابرها مي‏رسانند، ابرها نيز بارور شده و فرو مي ريزند، و از اين روست که هميشه سبز و خرم و با نشاط‏‏اند.

هر کس که عبادت خالص خود را به سوي خداوند بالا فرستد، او نيز آنچه صلاح و مصلحت و خير وي در آن است فرود آورده و نازل مي‏کند.